اصول قرآنی (2)
دست به دست شدن روزهای زندگی
دکتر عبدالحق حبیبی صالحی
خدای متعال میفرماید :
{وَتِلۡكَ ٱلۡأَیَّامُ نُدَاوِلُهَا بَیۡنَ ٱلنَّاسِ وَلِیَعۡلَمَ ٱللَّهُ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟؛ ما این روزها[ى شكست و پیروزى] را میان مردم مىگردانیم تا الله، مؤمنان [واقعى] را معلوم کند.}. [سوره آل عمران: ۱۴۰]
ت: نداولها: از دول گرفته شده به معنای گرديدن و چرخیدن و دست به دست شدن. «دال الايام: به معنای چرخیدن و دست به دست شدن روزها».
دنیا روزهای چندی محسوب شده برای آدمیان است، سنّت و روش خدای متعال این است که روزگار دنیا را در میان مردم می چرخاند و دست به دست می کند.
روزگار آدمی در دنیا داد و ستدهایی دارد، گاهی پیروزی است و زمانی دیگر شکست، گاهی سرور و شادی است و زمانی دیگر غم و اندوه، خدای تعالی روزها و شب ها را در بین امت ها و ملت ها دگرگون و دست به دست می کند، روزگاری ملت و امتی را می بینی که پیروز و غالب است و زمانی دیگر شکست خورده و ذلیل و مغلوب می گردد.
در پیروزی ها و سربلندی های سرای دنیا می بینیم که گاهی آن را به کافر میبخشد و گاهی به مومن، و گاهی به نیکوکار میدهد، و گاهی هم به فاسق و بدکار، پس خداوند متعال این روزها را میان مردم اینچنین دست به دست میگرداند، یک روز به نفع گروهی میچرخد و روز دیگر به نفع گروهی دیگر میچرخد.
هرچند مورد نزول آیه خاص و در مورد حادثه ای جنگ و غزوه احد است، اما حکم آن عام و قابل تطبیق در همه میدان ها و زمان ها و برای همه مردمان است.
در همۀ این انقلاب ها و دگرگونی ها و اعمال روزگار زندگی آدمیان از سوی خدای جهانیان حکمت هایی نهفته است از جمله اینکه او می خواهد قلب ها را با این انقلاب های که توام با مصیبت ها و مشکلات است، بیازماید تا مؤمن را از کافر و صادق را از کاذب، راستین ها را از دروغین ها جدا کند، چنانکه در ادامه آیه ی شریفه)به آن تصریح شده است و میفرماید:
وَلِیَعۡلَمَ ٱللَّهُ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟؛ و تا خدای متعال، مؤمنان [واقعى] را معلوم کند.}.
برای خدای متعال همه چیز، خشک و تر، سره و نا سره، مومن و منافق، معلوم است و از ازل به کیفیات و جزئیات آن ها آگاهی دارد؛ ولی این علم و آگاهی به کسانی ظاهر می شود که قضا و قدر الهی بر اوشان صورت می گیرد.
پس کسی که از یاری دادن خدا روی گرداند باشد و پیامبرانش را تکذیب کند و از مسیر خدا و پیامبرش منحرف شود، سرانجام اینها مغلوبیت و شکست است؛ زیرا زندگی این دنیا به پایان میرسد و جهان آخرت فقط برای کسانی است که در مسیر ایمان واقعی دنبال کننده مسیر مستقیم برنامه های آن هستند.
آیه شریفه می رساند که حوادث تلخ و شيرين، فراز و نشیب زندگی، ماندگار پايدار نيست و در حال دست به دست شدن است، آدم ها حتماً چشم به راه انقلاب ها باشند.
در جنگ و فراز و نشيبهاى زندگى، اهل ايمان از مدّعيان ايمان، راستین ها از دروغین ها باز شناخته مىشوند. در بعضی از موارد اگر آزمایش و شکستی پیش بیاید، مومن حقیقی که در خوشی و تنگدستی و توانگری به اسلام علاقمند است از بی علایق ها، مشخص میگردد.
پس چرخش روزگار را فراموش نکنید، اگر روزگار به نفع شما چرخید و هر بار خواستی به کسی بدی کنی و یا در حق کسی ناحقی کنی و یا بر کسی ظلم و ستم روا داری، لحظه ای فکر کن که روزگار همین الان می چرخد و زمانی می رسد که بر خودت ظلم کنند و در حقت بدی روا دارند.
اگر خواسته باشی از کسی بدی نببینی، به کسی بدی نرسان و اگر نمیخواهی از کسی ظلم ببینی، به کسی ظلم نرسان.
آری، این دنیا بر اساس قوانین مشخص در جریان است که یکی از اونها هم کارما و چرخش روزگار است