جشن گرفتن سال ميلادي توسط مسلمانان و تبريك گفتن به ديگران در سال نو ميلادي
شماره مسلسل: 3671
التاريخ :27/12/2016
دار الافتاء مصر
مترجم: دکتر هجرت الله جبرئیلی
پرسش: آيا جشن گرفتن مسلمانان همراه با مسيحيان و تبريك گفتن به آنان در آغاز سال نو ميلادي جائز است؟
پاسخ: مسلمانان به همه پيامبران الله متعال و رسولان او ايمان دارند. و در ميان آن ها فرق نمي گزارند، و به روزهاي ولادت آن ها خوش و شادمان مي شوند. و آنان هنگامي كه آن را جشن مي گيرند، به اين معناست كه به اين وسيله شكرگزاري براي الله متعال را از بهر نعمت ارسال هدايت به بشريت و نور و رحمت انجام مي دهند. زيرا اين از بزرگترين نعمت هاي او تعالي بر بشر است .
ايامي كه در آن ها انبياء و رسولان به دنيا آمده اند، ايام سلام بر عالمين است. الله متعال همانا به اين امر اشاره كرده است، او تعالي در مورد سرور ما يحيي عليه السلام، مي گويد:
: ﴿وَسَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا﴾ [مريم: 15]؛ سلام بر او روزي كه به دنيا آمد، و روزي كه زنده برانگيخته شود .
و در مورد سيدنا عيسي عليه السلام مي گويد ﴿وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا﴾ [مريم: 33]؛ سلام بر من روزي كه به دنيا آمدم ز روزي كه بميرم و روزي كه زنده برانگيخته شوم.
الله متعال فرمود: ﴿سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ﴾ [الصافات: 79]؛ سلام بر نوح، در ميان جهانيان.
الله متعال فرمود : ﴿سَلَامٌ عَلَى إِبْرَاهِيمَ﴾ [الصافات: 109]؛ سلام بر ابراهيم.
سپس فرمود: ﴿سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ﴾ [الصافات: 120]؛ سلام بر موسي و هارون ، تا آنجا كه فرمود: ﴿وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَالْحَمْدُ لله رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾ [الصافات: 181-182]؛ سلام بر پيامبران، و ستايش و سپاس خداي راست كه پروردگار جهانيان است .
وقتي كه حال چنين است، بنابراين، اظهار شادماني به آنان، شكر الله متعال بر ارسال آنان، و بزرگداشت آنان، همه مشروع است. بلكه از انواع قربي است كه در آن معناي فرح و شكر براي الله متعال بر نعمت هايش آشكار مي شود.
همانا حضرت رسول الله روز نجات سيدنا موسي عليه السلام را از فرعون توسط روزه جشن گرفت. بخاري رحمه الله از ابن عباس رضي الله عنهما روايت مي كند:
” أن النبي صلى الله عليه وآله وسلم لما قدم المدينة وجد اليهود يصومون يومًا -يعني: عاشوراء-، فقالوا: هذا يوم عظيم، وهو يوم نجى الله فيه موسى، وأغرق آل فرعون، فصام موسى شكرًا لله، فقال: «أَنَا أَوْلَى بِمُوسَى مِنْهُمْ».
همانا حضرت رسول الله صلي الله عليه وسلم هنگامي كه به مدينه آمد، ديد كه يهود روز عاشورا را روزه مي گيرند، گفتند: اين روز بزرگ است، روزي كه الله متعال موسي عليه السلام را نجات داد و آل فرعون را غرق كرد. پس موسي از بهر شكر خدا، آن را روزه گرفت. و پيامبر صلي الله عليه وسلم فرمود: من نسبت به آنان براي موسي شايسته ترم.
آنگاه آن را روزه گرفت، و اين اشتراك در جشن گيري را به نجات سيدنا موسي اشتراك در عقائد يهود مخالفت با عقائد اسلام نشمرد.
بنابراين، جشن گيري مسلمانان به ميلاد مسيح عليه السلام از حيثي كه امر مشروع است، حرمتي در آن نيست، زيرا تعبير از شادماني به آن است، چنانچه در آن تأسي و الگوگيري به حضرت رسول الله نيز است كه در حق آن فرمود:
: «أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ فِى الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ، لَيْسَ بَيْنِي وَبَيْنَهُ نَبِيٌّ» رواه البخاري. من در دنيا و آخرت به عيسي بن مريم شايسته ترم، ميان من و او نبي اي نيست .
اين بود در مورد جشن گيري مسلمانان به اين سالياد، اما تبريكي غير مسلمانان از هموطناني كه با مسلمان همزيست هستند و آن را جشن مي گيرند، برابر است كه در اين مناسبت باشد، يا در غير آن، از نظر شرعي هيچ مانعي ندارد.
به ويژه زماني كه ميان آنان و مسلمانان خويشاوندي، قرابت، همسايگي، يا رفاقت و .ديگر روابط انساني باشد، و خاصتا زماني كه ميان شان تبريكي را مبادله كنند، در اعياد اسلامي شان، چناچه الله متعال فرمود:
﴿وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا﴾ [النساء: 86]؛ هنگامي كه كسي به شما زنده باشيد گفت، به الفاظ بهتر از آن زنده باشيد بگوييد، يا مثل آن را بگوييد.
در اين تبريك گويي هيچ اعترافي بر عقائد آنان كه با عقيده اسلام مخالف است، وجود ندارد، بلكه برآمده از نكويي و عدالت است كه الله متعال آن را دوست مي دارد، الله متعال فرمود:
: ﴿لا يَنْهَاكُمُ اللهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ﴾ [الممتحنة: 8]؛ الله متعال در برابر كساني كه از بهر دين با شما نجنگيده اند، و شما را از ميهن تان خارج نكرده اند، منع نمي كند كه با آن ها نيكي و عدالت كنيد، الله متعال دادگران را دوست مي دارد.
آيه شريفه اصل همزيستي را تبيين كرد، و بيان كرد كه غير بيوند با غير مسلمانان، نيكي به آنان، همبيوندي با آنان، هديه دادن به آنان، پذيرش هديه از آنان، احسان به آنان به صورت كلي، مستحب شرعي است.
امام قرطبي در “أحكام القرآن” (18/ 59، ط. دار الكتب المصرية): مي گويد: [قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿أَنْ تَبَرُّوهُمْ﴾ … أَيْ لَا يَنْهَاكُمُ اللهُ عَنْ أَنْ تَبَرُّوا الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ … يعني الله متعال شما را منع نمي كند كه نيكي كنيد، به كساني كه با شما نجنگيده اند.
﴿وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ﴾ أَيْ تُعْطُوهُمْ قِسْطًا مِنْ أَمْوَالِكُمْ عَلَى وَجْهِ الصِّلَةِ] اهـ. يعني اينكه بوجه بيوندي كه با آن ها داريد، قسمتي از مال تان را به آن ها بدهيد.
والله سبحانه وتعالى أعلم
ترجمه: جبرئيلي
جشن گرفتن سال ميلادي توسط مسلمانان و تبريك گفتن به ديگران در سال نو ميلادي
شماره مسلسل: 3671
التاريخ :27/12/2016
دار الافتاء مصر
………………
پرسش: آيا جشن گرفتن مسلمانان همراه با مسيحيان و تبريك گفتن به آنان در آغاز سال نو ميلادي جائز است؟
……………………………
پاسخ: مسلمانان به همه پيامبران الله متعال و رسولان او ايمان دارند. و در ميان آن ها فرق نمي گزارند، و به روزهاي ولادت آن ها خوش و شادمان مي شوند. و آنان هنگامي كه آن را جشن مي گيرند، به اين معناست كه به اين وسيله شكرگزاري براي الله متعال را از بهر نعمت ارسال هدايت به بشريت و نور و رحمت انجام مي دهند. زيرا اين از بزرگترين نعمت هاي او تعالي بر بشر است .
ايامي كه در آن ها انبياء و رسولان به دنيا آمده اند، ايام سلام بر عالمين است. الله متعال همانا به اين امر اشاره كرده است، او تعالي در مورد سرور ما يحيي عليه السلام، مي گويد:
: ﴿وَسَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا﴾ [مريم: 15]؛ سلام بر او روزي كه به دنيا آمد، و روزي كه زنده برانگيخته شود .
و در مورد سيدنا عيسي عليه السلام مي گويد ﴿وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا﴾ [مريم: 33]؛ سلام بر من روزي كه به دنيا آمدم ز روزي كه بميرم و روزي كه زنده برانگيخته شوم.
الله متعال فرمود: ﴿سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ﴾ [الصافات: 79]؛ سلام بر نوح، در ميان جهانيان.
الله متعال فرمود : ﴿سَلَامٌ عَلَى إِبْرَاهِيمَ﴾ [الصافات: 109]؛ سلام بر ابراهيم.
سپس فرمود: ﴿سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ﴾ [الصافات: 120]؛ سلام بر موسي و هارون ، تا آنجا كه فرمود: ﴿وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَالْحَمْدُ لله رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾ [الصافات: 181-182]؛ سلام بر پيامبران، و ستايش و سپاس خداي راست كه پروردگار جهانيان است .
وقتي كه حال چنين است، بنابراين، اظهار شادماني به آنان، شكر الله متعال بر ارسال آنان، و بزرگداشت آنان، همه مشروع است. بلكه از انواع قربي است كه در آن معناي فرح و شكر براي الله متعال بر نعمت هايش آشكار مي شود.
همانا حضرت رسول الله روز نجات سيدنا موسي عليه السلام را از فرعون توسط روزه جشن گرفت. بخاري رحمه الله از ابن عباس رضي الله عنهما روايت مي كند:
” أن النبي صلى الله عليه وآله وسلم لما قدم المدينة وجد اليهود يصومون يومًا -يعني: عاشوراء-، فقالوا: هذا يوم عظيم، وهو يوم نجى الله فيه موسى، وأغرق آل فرعون، فصام موسى شكرًا لله، فقال: «أَنَا أَوْلَى بِمُوسَى مِنْهُمْ».
همانا حضرت رسول الله صلي الله عليه وسلم هنگامي كه به مدينه آمد، ديد كه يهود روز عاشورا را روزه مي گيرند، گفتند: اين روز بزرگ است، روزي كه الله متعال موسي عليه السلام را نجات داد و آل فرعون را غرق كرد. پس موسي از بهر شكر خدا، آن را روزه گرفت. و پيامبر صلي الله عليه وسلم فرمود: من نسبت به آنان براي موسي شايسته ترم.
آنگاه آن را روزه گرفت، و اين اشتراك در جشن گيري را به نجات سيدنا موسي اشتراك در عقائد يهود مخالفت با عقائد اسلام نشمرد.
بنابراين، جشن گيري مسلمانان به ميلاد مسيح عليه السلام از حيثي كه امر مشروع است، حرمتي در آن نيست، زيرا تعبير از شادماني به آن است، چنانچه در آن تأسي و الگوگيري به حضرت رسول الله نيز است كه در حق آن فرمود:
: «أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ فِى الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ، لَيْسَ بَيْنِي وَبَيْنَهُ نَبِيٌّ» رواه البخاري. من در دنيا و آخرت به عيسي بن مريم شايسته ترم، ميان من و او نبي اي نيست .
اين بود در مورد جشن گيري مسلمانان به اين سالياد، اما تبريكي غير مسلمانان از هموطناني كه با مسلمان همزيست هستند و آن را جشن مي گيرند، برابر است كه در اين مناسبت باشد، يا در غير آن، از نظر شرعي هيچ مانعي ندارد.
به ويژه زماني كه ميان آنان و مسلمانان خويشاوندي، قرابت، همسايگي، يا رفاقت و .ديگر روابط انساني باشد، و خاصتا زماني كه ميان شان تبريكي را مبادله كنند، در اعياد اسلامي شان، چناچه الله متعال فرمود:
﴿وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا﴾ [النساء: 86]؛ هنگامي كه كسي به شما زنده باشيد گفت، به الفاظ بهتر از آن زنده باشيد بگوييد، يا مثل آن را بگوييد.
در اين تبريك گويي هيچ اعترافي بر عقائد آنان كه با عقيده اسلام مخالف است، وجود ندارد، بلكه برآمده از نكويي و عدالت است كه الله متعال آن را دوست مي دارد، الله متعال فرمود:
: ﴿لا يَنْهَاكُمُ اللهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ﴾ [الممتحنة: 8]؛ الله متعال در برابر كساني كه از بهر دين با شما نجنگيده اند، و شما را از ميهن تان خارج نكرده اند، منع نمي كند كه با آن ها نيكي و عدالت كنيد، الله متعال دادگران را دوست مي دارد.
آيه شريفه اصل همزيستي را تبيين كرد، و بيان كرد كه غير بيوند با غير مسلمانان، نيكي به آنان، همبيوندي با آنان، هديه دادن به آنان، پذيرش هديه از آنان، احسان به آنان به صورت كلي، مستحب شرعي است.
امام قرطبي در “أحكام القرآن” (18/ 59، ط. دار الكتب المصرية): مي گويد: [قَوْلُهُ تَعَالَى: ﴿أَنْ تَبَرُّوهُمْ﴾ … أَيْ لَا يَنْهَاكُمُ اللهُ عَنْ أَنْ تَبَرُّوا الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ … يعني الله متعال شما را منع نمي كند كه نيكي كنيد، به كساني كه با شما نجنگيده اند.
﴿وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ﴾ أَيْ تُعْطُوهُمْ قِسْطًا مِنْ أَمْوَالِكُمْ عَلَى وَجْهِ الصِّلَةِ] اهـ. يعني اينكه بوجه بيوندي كه با آن ها داريد، قسمتي از مال تان را به آن ها بدهيد.
والله سبحانه وتعالى أعلم
