اصول قرآن (۴)

 

اصل چهارم: باطل دوام ندارد و نابود شدنی است

دکتر عبدالحق حبیبی صالحی

خدای متعال می‌فرماید :

{وَقُلۡ جَاۤءَ ٱلۡحَقُّ وَزَهَقَ ٱلۡبَـٰطِلُۚ إِنَّ ٱلۡبَـٰطِلَ كَانَ زَهُوقࣰا‌؛و بگو: حق (یکتاپرستی و آئین آسمانی و دادگری) فرا رسیده است و باطل (چندتا پرستی و آئین ستمگری) از میان رفته و نابود گشته است. اصولاً باطل همیشه از میان رفتنی و نابود شدنی است.}. [سوره اﻹسراء: ۸۱]

 

ت: واژه ای «زَهُوقاً» از اصل «زَهَقَ»گرفته شده به معنای زائل شدن و نابود گردیدن و از بین رفتن. و واژه‌ای «زَهُوقاً» صیغه مبالغه و به معنی چیزی است که به طور کامل محو و نابود می‌گردد و میدان را هرچه زودتر خالی می‌کند.

در این آیه شریفه به یک اصل کلّى دیگر الهى برخورد مى کنیم که مایه دلگرمى همه پیروان حق است. 

حق‌، يعني‌ آنچه‌ كه‌ خداوند جلّ جلاله به‌ پيامبرش‌ از ظهور و پيروزي‌ اسلام‌ وعده‌ داده‌ است و در گذشته تحقق‌ يافت‌ و در آینده نیز تحقق می‌یابد. حق حیات ابدی و جاودانی دارد، چون حق‌ در ماهیت و جوهره عناصر از مایه‌های بقا برخوردار است؛ زیرا حق عناصر وجودي‌ خويش‌ را از ذات‌ وماهيت‌ خود بر مي‌گيرد.

باطل‌، يعني‌: کفر و شرك‌ و موارد بی‌اساس بندگان که با آمدن دین به حق، از ميان‌ رفت و در آینده دین نیز مضمحل‌ و نابود خواهد شد. 

باطل‌ در ماهيت‌ وجوهره‌ عناصر خود از مايه‌هاي‌ بقا برخوردار نيست‌، سست مایه و پوچ و بی‌اساس است. باطل حیات موقت دارد و همواره حيات‌ موقت‌ خويش‌ را از عوامل‌ خارجي‌ و تكيه‌گاه‌هاي‌ غيرطبيعي‌ استمداد مي‌كند. هرگاه اين‌ تكيه‌گاه‌ها سست‌ شوند، باطل‌ نيز سست می شود و فرومي‌پاشد. 

اما پرسش این است که گاهی باطل، بقا می‌کند و دارای قدرت و پیشرفت می‌شود، این بقا و پیشرفت باطل از کجاست؟ 

باید گفت که اولاً بقای باطل، زمانی است که حق با آن مقابله نکند، اما به هنگام قیام و فرا رسیدن حق، باطل از هم می‌پاشد و نابود می‌گردد و حرکتی نخواهد داشت، بنابر این باطل جز در زمانها و مکانهایی که خالی از دانشو فهم به آیات الهی و دلایل اوست، رواج پیدا نمی‌کند.

 بخاري‌ و مسلم‌ از ابن‌مسعود رضی الله عنه روايت‌ كرده‌اند كه‌ فرمود: «رسول‌ خدا صلی الله علیه و آله وسلم در روز فتح‌ مكه‌ در حالي‌ وارد آن‌ شدند كه‌ بر گرداگرد خانه‌ كعبه‌ سيصد و شصت‌ بت‌ نصب‌ شده‌ بود پس‌ با چوبي‌ كه‌ در دست‌ داشتند برآن‌ بتان‌ مي‌كوبيدند و اين‌ آيه‌ را مي‌خواندند: (جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقاً) .

 دوم اینکه بقای باطل، ابدی نیست. عمر باطل کوتاه و سرانجام آن نابودی و از حق بقای ابدی و پیروزی است. یقیناً باطل صولت و دولتى ندارد، رعد و برق مى زند، کرّ و فرّ نشان مى دهد، ولى عمرش کوتاه و قطعاً نابود شدنی و به دره نیستى سقوط مى کند و یا به گفته قرآن کریم همچون کف هاى روى آب چشمک مى زند و غوغا مى کند و سرانجام خاموش مى گردد. (رعد: 17)

 

این اصل قرآنی در هر عصر و زمان مصداقى دارد، قیام و انفلاب به حق پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم و پیروزیش بر لشکر باطل شرک و بت پرستى و سر نگونی بت های حول و حوش کعبه و مکه، نخستین مصداق این اصل قرآنی بود، قیام های به حق پیشا تاریخ و پسا تاریخ زندگی ما در برهه‌های مختلف زمانی و مکانی، مصداق بارز دیگری از این اصل قرآنی است. 

قیام امام محمد بن عبدالله المهدى رضی‌الله‌عنه و نزول و ایستادگی حضرت عیسی مسیح علیه السلام در مقابل باطل پیشه گان دنای آخرین و ستمگران و جباران لحظات پایانی جهان، نیز از مصادیق و چهره هاى روشن این اصل قرانی و قانون عمومى الهی است.

رهروان راه حق در مسیر مبارزه شان با باطل و باطل پیشه گان، هماره امیدوار پیروزی باشند و بر اساس همین قانون و سنت الهى در برابر مشکلات، نیرومند و پر استقامت باشند و در همه تلاش هاى اسلامى شان با نشاط موفقیت بدرخشند. 

 

حبیبی صالحی

6 دلو 1400ش

دیدگاهتان را بنویسید